تأثیر تلقیح بذر با باکتری های محرک رشدی و نانو اکسید روی بر عملکرد، دوره پر شدن دانه و برخی صفات مورفوفیزیولوژیک تریتیکاله

به منظور بررسی تأثیر تلقیح بذر با باکتری¬های محرک رشدی و نانو اکسید روی بر عملکرد، دوره پر شدن دانه و برخی صفات مورفوفیزیولوژیک تریتیکاله، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل چهار سطح تلقیح بذر با باکتری¬های محرک رشد (عدم تلقیح بذر با باکتری به¬ عنوان شاهد، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین ofو سودوموناس پوتیدا استرین 9) و محلول¬ پاشی با نانو اکسید روی در پنج سطح (عدم محلول ¬پاشی به ¬عنوان شاهد، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 گرم در لیتر) به ترتیب به صورت zn0، zn1، zn2، zn3و zn4 بود. بیش¬ترین مشارکت انتقال مجدد ماده خشک و ذخایر ساقه در عملکرد دانه در عدم تلقیح بذر با باکتری¬ها × عدم محلول پاشی نانو اکسید روی به دست آمد. مقایسه میانگین¬ها نشان داد که بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد، سرعت ظهور برگ، محتوای کلروفیل و هدایت روزنه¬ای، بیوماس کل و سرعت رشد محصول در تلقیح بذر با آزوسپریلیوم و ازتوباکتر × محلول پاشی 1 گرم در لیتر نانو اکسید روی و کم¬ترین آن¬ها در حالت عدم تلقیح بذر با باکتری¬های محرک رشد × عدم محلول پاشی با نانو اکسید روی به دست آمد. بالاترین سرعت و طول دوره پر شدن دانه به کاربرد 1 گرم در لیتر نانو اکسید روی × تلقیح بذر با ازتوباکتر و کم¬ترین آن¬ها در عدم تلقیح بذر با باکتری¬های محرک رشد × عدم محلول پاشی با نانو اکسید روی به دست آمد. بیش¬ترین فعالیت آنزیم فسفاتاز، میزان روی و پروتئین دانه در ترکیب تیماری تلقیح بذر با آزوسپریلیوم × محلول پاشی 1 گرم در لیتر نانو اکسید روی و کم¬ترین آن¬ها در حالت عدم تلقیح بذر با باکتری × عدم محلول پاشی برآورد گردید. به نظر می¬رسد استفاده از کودهای زیستی و ریز مغذی روی روشی مناسب و ارزان برای افزایش عملکرد دانه تریتیکاله است از این رو به منظور افزایش عملکرد دانه، محتوای کلروفیل، هدایت روزنه¬ای و برخی شاخص¬های فیزیولوژیک نظیر بیوماس کل و سرعت رشد محصول می-توان پیشنهاد کرد که تلقیح بذر تریتیکاله با ازتوباکتر و آزوسپریلیوم × محلول پاشی یک گرم در لیتر نانو اکسید روی به کار برده شود. ولی چنان که هدف افزایش عملکرد دانه از طریق انتقال ماده خشک و مشارکت ذخایر ساقه باشد عدم تلقیح بذر با باکتری¬ها × عدم محلول پاشی با نانو اکسید روی توصیه می¬گردد.